องคุลีมาล — ความกล้าหาญภายใน
Angulimala — Courage on the Quiet Path
ในบรรดาเรื่องราวทั้งหลายที่ปรากฏในพระไตรปิฎก เรื่องของ องคุลีมาล คือหนึ่งในเรื่องที่ติดอยู่ในใจฉันมากที่สุด — ไม่ใช่เพราะความระทึกของเนื้อเรื่อง หรือจำนวนศพที่เขาฆ่า แต่เพราะความเด็ดเดี่ยวแน่วแน่ในใจของเขาที่เป็นแรงผลักดันให้ฉันยามภาวนา
Among the many stories in the Tipiṭaka, the tale of Angulimala stays with me the most—not because of the dramatic events or the number of lives he took, but because of his fierce inner resolve he eventually embraced, which continues to move me during meditation.
เรื่องย่อจากพระไตรปิฎก / A Brief Account from the Tipiṭaka
เดิมเขามีนามว่า อหิงสกะ (แปลว่า ผู้ไม่เบียดเบียน) เป็นบุตรพราหมณ์ในราชสำนักของพระเจ้าปเสนทิโกศล ผู้เฉลียวฉลาดและเป็นที่รักของอาจารย์ แต่กลับถูกเพื่อนร่วมสำนักใส่ร้ายจนถูกอาจารย์สั่งให้ฆ่าคนหนึ่งพันคนเป็นค่าศึกษา เขาหลงผิดทำตาม และเก็บนิ้วมือมาร้อยเป็นพวงมาลัยคล้องคอ จนได้ฉายาว่า “องคุลีมาล” (มาลัยนิ้วมือ)
Born as Ahimsaka (meaning “harmless” or “non-violent”), he was the intelligent son of a royal brahmin under King Pasenadi of Kosala. While loved by his teacher, he became the victim of slander by jealous classmates. Misled by his teacher’s cruel demand, he set out to kill a thousand people as a twisted “final assignment.” As he killed, he collected their fingers and wore them as a garland around his neck, earning him the infamous name Angulimala—“the finger-garlanded one.”
เมื่อเหลือเพียงอีกหนึ่งชีวิต เขาได้วิ่งตามหญิงผู้หนึ่ง —มารดาตนเอง— เพื่อจะฆ่า พระพุทธเจ้าเห็นด้วยพระญาณ จึงเสด็จไปขวางทางไว้ พระองค์ทรงเดินอย่างสงบ แม้ว่าองคุลีมาลจะวิ่งสุดแรงแต่กลับตามไม่ทัน จึงร้องว่า “สมณะ! จงหยุด!” พระองค์ตอบว่า “เราหยุดแล้ว อหิงสกะ แต่เจ้ายังไม่หยุด”
When only one life remained to complete his count a woman—his own mother’s—Angulimala chased after her with the intent to kill. The Buddha, foreseeing this with His divine vision, calmly appeared on the path. Though Angulimala ran at full speed, he could not catch up. Frustrated, he shouted, “Stop, ascetic!” The Buddha replied, “I have already stopped, Ahimsaka. It is you who have not stopped.”
คำตอบนั้นทำให้เขาสะดุดในใจ จนหยุดไล่ และเปิดใจฟังธรรม กระทั่งเกิดความเลื่อมใสและขอบวช พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้บวช และตั้งชื่อเขาตามที่ผู้คนรู้จักคือ “พระองคุลีมาลเถระ”
Those words struck deeply. He stopped, listened to the Dhamma, and felt great remorse. He asked to ordain, and the Buddha accepted him into the Saṅgha. He became known as Venerable Angulimala Thera, retaining the name by which people knew him.
แม้จะเปลี่ยนชีวิตแล้ว แต่เขายังต้องเผชิญกับความโกรธเกลียดจากชาวบ้าน ถูกขว้างด้วยก้อนหิน ถูกด่าอย่างเจ็บแสบ พระพุทธเจ้าทรงสอนเขาให้ “อดทนต่อผลของกรรม” ท่านอดทน ฝึกตน และในที่สุดก็บรรลุอรหัตผล
Even after becoming a monk, Angulimala faced the community’s hatred. People threw stones at him, insulted him harshly. The Buddha encouraged him to endure the fruits of past kamma. Through patience and discipline, Angulimala eventually attained arahantship, complete liberation.
ที่มา / Source: พระองคุลิมาลเถราปทาน, ขุททกนิกาย อปทาน, พระไตรปิฎก เล่มที่ 26
————————————————————————————-
เรื่องของเขา เป็นเหมือนเพื่อนระหว่างทางของฉัน / His Story, My Companion on the Path
ก่อนเริ่มภาวนาอย่างจริงจัง ฉันเคยมองเรื่องขององคุลีมาลเป็นเหมือนเรื่องบันเทิงที่ได้ข้อคิด — แต่เมื่อได้ปฏิบัติอย่างลึกซึ้ง เรื่องนี้กลับกลายเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตอย่างแท้จริง
Before I started meditating seriously, I viewed Angulimala’s story as a thrilling parable with a moral. But once I began deeper practice, it became a spiritual anchor for my heart.
เมื่อจิตไหลไปตามความอยากได้มรรคได้ผลเร็วๆ ฉันมักระลึกถึงเขา — ไม่ใช่เพียงภาพของพระที่ถูกขว้างปา แต่เป็นภาพของบุคคลผู้ต้องเผชิญความเกลียดชังทั้งภายนอกและภายใน และ ต้องให้อภัยตัวเองอย่างลึกซึ้ง
When my mind rushes toward wanting fast enlightenment, I recall him—not just the image of a monk being stoned, but of a man who faced hatred inside and out, and who had to forgive himself deeply.
ฉันปีติในความกล้าภายในของเขา ที่ยอมละตัวตนเก่า แม้สังคมยังไม่ยอมให้อภัย — สำหรับฉัน นั่นคือชัยชนะที่แท้จริง
I rejoice in his inner courage—choosing to let go of his past self even when the world refused to let go. To me, that is the truest form of victory.
ฉันอ่านเรื่องนี้หลายรอบ... ทุกครั้งที่อ่าน ก่อนภาวนา ฉันได้ข้อคิดหนึ่ง หลังภาวนา ฉันกลับได้เห็นใจตัวเองอีกด้านหนึ่ง
I’ve read this story many times. Each time, before meditation, I grasped a lesson. After meditation, I discovered something deeper within myself.
“ผู้ใดเคยประมาทในตอนต้น ภายหลังเขาไม่ประมาท ผู้นั้นย่อมทำโลกนี้ให้สว่างไสว เหมือนพระจันทร์พ้นแล้วจากหมอก ฉะนั้น
บาปกรรมที่ทำไว้แล้ว อันผู้ใดย่อมปิดกั้นไว้ด้วยกุศล ผู้นั้นย่อมทำโลกนี้ให้สว่าง เหมือนพระจันทร์พ้นแล้วจากหมอก ฉะนั้น”
— พระองคุลีมาล ภายหลังบรรลุอรหัตผล (พระไตรปิฎก เล่มที่ 26 ขุททกนิกาย เถรคาถา)
“One who was once heedless,
but later lives with mindfulness—
such a person brings light to the world,
like the moon freed from the clouds.
One who covers past unwholesome deeds
with wholesome actions,
such a person brings light to the world,
like the moon freed from the mist.”
— Venerable Angulimala, after attaining arahantship (Tipiṭaka Vol. 26, Khuddaka Nikāya, Theragāthā)
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของ
📚 รวมซีรีส์พระสูตรสร้างแรงบันดาลใจ Sutras for the Quiet Path
จัดทำขึ้นเพื่อการเรียนรู้และสร้างแรงบันดาลใจในทางธรรม โดย แมวเทาเท้าฟู
.png)
